Best of Primitives
Μαδαγασκάρη
ΧΑ'Ι'Ν - ΤΕΝΥ
3
...Όποιος για την αγάπη του πεθαίνει,
μικρός κροκόδειλος είναι που τον τρώει
η μάνα του: γυρίζει σε κοιλιά που καλά ξέρει.
8
Τη φευγάτη εποχή νοσταλγεί το πουλί.
Εγώ νοσταλγώ τη φευγάτη μου φίλη.
Νερό στο χέρι της φίλης σου να πίνης,
ιδιοτροπία ερωτική 'ναι, κι όχι δίψα.
ΜΑΝ - Νοτιοανατολική Ασία
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
2
Στο χωριό της Ανατολής πετά, πετά μια πεταλούδα.
Στης Δύσης το χωριό, τρέμει, τρέμει στον άνεμο ένα άνθος.
Του λουλουδιού το χυμό λαχταρά κείνη η πεταλούδα,
μα τη γλυκύτητά του ολόκληρη δε θα τη γνωρίση,
παρά μόνο βαθιά όταν χωθή ως μέσα στην καρδιά του.
ΚΑΜΠΟΤΖΗ
ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ
Μελαγχολία, που στον ήλιο του βραδιού γεννιέται.
Οι αλκυώνες πετούνε σμήνη - σμήνη
στο μάκρος των χειμάρρων να κουρνιάσουν.
Η θλίψη, όταν ο ήλιος δύη, τονίζει,
παίζοντας τον σκοπό του Ανγκόρ - Ρεάς,
τον ύμνο που τον βασιλιά αποκοιμίζει κάθε βράδι.
Μελαγχολία του βραδινού ήλιου!
Τα κοτσύφια πετούν ζευγαρωμένα,
για να χαθούν στις κορφές των ανθισμένων δέντρων.
Μονάχα εγώ κ' αγαπημένη μου
δεν ανταμώνουμε ποτέ μας!
Από μακρυά αγναντεύουμε
καθένας του αλλουνού τον τόπο.
Τότε, σα βασιλεύη ο ήλιος,
το τουρμπάνι μου βγάζω
και περπατώ το δάσος - δάσος
και πάω και πάω
και χώνομαι στα πιο πυκνά δέντρα
και την αγαπημένη μου παντού γυρεύω.
Και, ξαφνικά, τη βλέπω.
Παίρνει νερό από την πηγή.
Μα όχι, δεν είναι κείνη, έκαμα λάθος.
Δεν είναι, αλοίμονο, παρά το αστέρι της αυγής
που κατέβηκε στ' ουρανού τον όχτο,
να πιή από την πηγή, να ξεδιψάση...
ΧΑ'Ι'Ν - ΤΕΝΥ
3
...Όποιος για την αγάπη του πεθαίνει,
μικρός κροκόδειλος είναι που τον τρώει
η μάνα του: γυρίζει σε κοιλιά που καλά ξέρει.
8
Τη φευγάτη εποχή νοσταλγεί το πουλί.
Εγώ νοσταλγώ τη φευγάτη μου φίλη.
Νερό στο χέρι της φίλης σου να πίνης,
ιδιοτροπία ερωτική 'ναι, κι όχι δίψα.
ΜΑΝ - Νοτιοανατολική Ασία
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
2
Στο χωριό της Ανατολής πετά, πετά μια πεταλούδα.
Στης Δύσης το χωριό, τρέμει, τρέμει στον άνεμο ένα άνθος.
Του λουλουδιού το χυμό λαχταρά κείνη η πεταλούδα,
μα τη γλυκύτητά του ολόκληρη δε θα τη γνωρίση,
παρά μόνο βαθιά όταν χωθή ως μέσα στην καρδιά του.
ΚΑΜΠΟΤΖΗ
ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ
Μελαγχολία, που στον ήλιο του βραδιού γεννιέται.
Οι αλκυώνες πετούνε σμήνη - σμήνη
στο μάκρος των χειμάρρων να κουρνιάσουν.
Η θλίψη, όταν ο ήλιος δύη, τονίζει,
παίζοντας τον σκοπό του Ανγκόρ - Ρεάς,
τον ύμνο που τον βασιλιά αποκοιμίζει κάθε βράδι.
Μελαγχολία του βραδινού ήλιου!
Τα κοτσύφια πετούν ζευγαρωμένα,
για να χαθούν στις κορφές των ανθισμένων δέντρων.
Μονάχα εγώ κ' αγαπημένη μου
δεν ανταμώνουμε ποτέ μας!
Από μακρυά αγναντεύουμε
καθένας του αλλουνού τον τόπο.
Τότε, σα βασιλεύη ο ήλιος,
το τουρμπάνι μου βγάζω
και περπατώ το δάσος - δάσος
και πάω και πάω
και χώνομαι στα πιο πυκνά δέντρα
και την αγαπημένη μου παντού γυρεύω.
Και, ξαφνικά, τη βλέπω.
Παίρνει νερό από την πηγή.
Μα όχι, δεν είναι κείνη, έκαμα λάθος.
Δεν είναι, αλοίμονο, παρά το αστέρι της αυγής
που κατέβηκε στ' ουρανού τον όχτο,
να πιή από την πηγή, να ξεδιψάση...
Σχόλια
ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ,ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΧΕΙ ΕΞΟΥΣΙΑ
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Γυμνοί οι νεκροί στον άνεμο και το γερτό φεγγάρι
Με τον άνθρωπο θα σμίξουν
Όταν γλυφτούν τα κόκκαλα τους
και τα γλυμμένα κόκκαλα χαθούν,
Θα ‘χουν αστέρια σε αγκώνα και ποδάρι
Αν και τρελοί, θα συνεφέρουν,
Αν και θαλασσόπνιχτοι, θ’ αναδυθούν,
Αν κι εραστές χαμένοι αυτοί, δεν θα χαθεί η αγάπη
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κάτω απ’ τις δίνες της θαλάσσης
Χρόνια χωμένοι αυτοί, θάνατο ανεμόδαρτο δεν θα βρουν
Σε μεγκένη στριμμένοι, με τους τένοντες λυμένους,
Παιδεμένοι σε τροχό, δεν θα τσακίσουν
Στα χέρια τους η πίστη θ’ ανοίξει
Και μονόκερα στοιχεία θα τους ξεσκίσουν,
Κουρελιασμένοι ολόκληροι, και δεν θα σπάσουν
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Ας πάψουν πιά να σκούζουν στ’ αυτιά τους οι γλάροι
Και στις ακτές τα κύμματα να σκάζουν άγρια
Λουλούδι όπου ξεμύτισε μην ξεμυτίσει πιά
Να υψώσει το κεφάλι του στους χτύπους της βροχής.
Αν και τρελοί, αν και νεκροί σαν τ’ άψυχα καρφιά,
Κεφάλια σημαδιών αυτοί, χτυπούν με μαργαρίτες
Χτυπούν τον ήλιο, όσο που να ξεκαρφωθεί
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Ντύλαν Τόμας (1914-1953), “Κι Ο Θάνατος Δεν Θα ‘Χει Εξουσία“.
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας
ΦΕΔΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ
1898-1936
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Αν πεθάνω
αφήστε το μπαλκόνι ανοιχτό.
Το παιδί τρώει πορτοκάλια.
(Απ’ το μπαλκόνι μου το βλέπω)
Ο θεριστής θερίζει το σιτάρι.
(Απ’ το μπαλκόνι μου τον ακούω)
Αν πεθάνω
αφήστε το μπαλκόνι ανοιχτό.
-αραγε τωρα αν αφησουμε το μπαλκονι ανοιχτο τι βλεπουμε και τι ακουμε;
και τον ερωτα...
ΒΙΤΤΟΡΙΟ ΣΕΡΕΝΙ
1913
Η ΜΝΗΜΗ ΣΟΥ ΜΕΣΑ ΜΟΥ
Η μνήμη σου μέσα μου είναι μόνον
ένας ανάλαφρος θόρυβος από ποδήλατα
που ήσυχα πηγαίνουν εκεί όπου
το ύψος του απομεσήμερου κατηφορίζει
στο πιο φλογερό σούρουπο
ανάμεσα σε κιγκλιδώματα και σπίτια
και κατωφέρειες γεμάτες στεναγμούς
από παράθυρα ξανανοιγμένα στο καλοκαίρι.
Του εαυτού μου επιμένει μόνον
ένα μακρινό κλάμα από τρένα,
ψυχών που απομακρύνονται.
Κι εκεί πανάλαφρη πετάς,
χάνεσαι μες στο βράδυ.
μετάφραση: Σωτήρης Παστάκας
ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ,ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΧΕΙ ΕΞΟΥΣΙΑ
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Γυμνοί οι νεκροί στον άνεμο και το γερτό φεγγάρι
Με τον άνθρωπο θα σμίξουν
Όταν γλυφτούν τα κόκκαλα τους
και τα γλυμμένα κόκκαλα χαθούν,
Θα ‘χουν αστέρια σε αγκώνα και ποδάρι
Αν και τρελοί, θα συνεφέρουν,
Αν και θαλασσόπνιχτοι, θ’ αναδυθούν,
Αν κι εραστές χαμένοι αυτοί, δεν θα χαθεί η αγάπη
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κάτω απ’ τις δίνες της θαλάσσης
Χρόνια χωμένοι αυτοί, θάνατο ανεμόδαρτο δεν θα βρουν
Σε μεγκένη στριμμένοι, με τους τένοντες λυμένους,
Παιδεμένοι σε τροχό, δεν θα τσακίσουν
Στα χέρια τους η πίστη θ’ ανοίξει
Και μονόκερα στοιχεία θα τους ξεσκίσουν,
Κουρελιασμένοι ολόκληροι, και δεν θα σπάσουν
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Ας πάψουν πιά να σκούζουν στ’ αυτιά τους οι γλάροι
Και στις ακτές τα κύμματα να σκάζουν άγρια
Λουλούδι όπου ξεμύτισε μην ξεμυτίσει πιά
Να υψώσει το κεφάλι του στους χτύπους της βροχής.
Αν και τρελοί, αν και νεκροί σαν τ’ άψυχα καρφιά,
Κεφάλια σημαδιών αυτοί, χτυπούν με μαργαρίτες
Χτυπούν τον ήλιο, όσο που να ξεκαρφωθεί
Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία.
Ντύλαν Τόμας (1914-1953), “Κι Ο Θάνατος Δεν Θα ‘Χει Εξουσία“.
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας
ΦΕΔΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ
1898-1936
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Αν πεθάνω
αφήστε το μπαλκόνι ανοιχτό.
Το παιδί τρώει πορτοκάλια.
(Απ’ το μπαλκόνι μου το βλέπω)
Ο θεριστής θερίζει το σιτάρι.
(Απ’ το μπαλκόνι μου τον ακούω)
Αν πεθάνω
αφήστε το μπαλκόνι ανοιχτό.
-αραγε τωρα αν αφησουμε το μπαλκονι ανοιχτο τι βλεπουμε και τι ακουμε;
και τον ερωτα...
ΒΙΤΤΟΡΙΟ ΣΕΡΕΝΙ
1913
Η ΜΝΗΜΗ ΣΟΥ ΜΕΣΑ ΜΟΥ
Η μνήμη σου μέσα μου είναι μόνον
ένας ανάλαφρος θόρυβος από ποδήλατα
που ήσυχα πηγαίνουν εκεί όπου
το ύψος του απομεσήμερου κατηφορίζει
στο πιο φλογερό σούρουπο
ανάμεσα σε κιγκλιδώματα και σπίτια
και κατωφέρειες γεμάτες στεναγμούς
από παράθυρα ξανανοιγμένα στο καλοκαίρι.
Του εαυτού μου επιμένει μόνον
ένα μακρινό κλάμα από τρένα,
ψυχών που απομακρύνονται.
Κι εκεί πανάλαφρη πετάς,
χάνεσαι μες στο βράδυ.
μετάφραση: Σωτήρης Παστάκας